Chùa Phước Kiển ở xã Hòa Tân, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp

Dấu tích loài sen lạ

Xã Hòa Tân, huyện Châu Thành (Đồng Tháp) là một xã vùng sâu, từng là căn cứ kháng chiến trước đây, nằm cách thị trấn Nha Mân hơn 15 cây số. Ngôi chùa nhỏ tên Phước Kiển, có một loài sen rất lạ chưa từng có ở đâu. Loài sen cũng được đặt cho nhiều cái tên khác nhau theo cách nghĩ của từng người: Sen Vua, sen nia, sen nong tằm... bởi không ai biết tên thật của sen là gì.

Dừng xe gởi bên trung tâm chợ xã Hòa Tân, qua một cây cầu ván rồi cặp theo mé kênh đi ngược lại gần một cây số mới đến chùa Phước Kiển. Ấn tượng về hàng dừa cong cong cao vút, rợp mát đã làm dịu cơn nắng rát bỏng của tháng 3 như một mâm tiệc lửa mà trời đất đãi đằng trên đầu. Anh Phúc, tài xế Huyện ủy là dân bản xứ bày tỏ: Nếu nghe thiên hạ nói về loài sen lá to, người leo lên đứng cũng được chắc không ai tin. Tui dân ở đây cũng chỉ nghe, chưa thấy, chắc là xạo sự không chừng.

Sợ tới nơi thất vọng vì không như người ta đồn. Một cái ao nhỏ trước cửa chùa và một ao khá rộng bên hông sau, loài sen lạ mọc, nở hoa, lá sen khổng lồ như những cái nia to cong vành gần cả tấc tay rất đẹp mắt. Nếu không tận mắt nhìn thấy, sẽ hồ nghi rằng, bên dưới lá sen nia khổng lồ, chắc là có sắt thép chống đỡ nên người nặng trên 50 cân mới đứng trên được.

Loài sen uống nước rất khủng khiếp

 

Sư Thích Huệ Từ, trụ trì chùa là cháu thừa kế Phước Kiển Tự của người bác ruột đã quy tiên từ năm lên 16 tuổi. Năm nay sư Huệ Từ đã ngoài 70 tuổi, còn rất khỏe mạnh. Ông kể cho nghe khá nhiều chuyện về loài sen Vua, về con chim hạc quý và con rùa thiêng (quy) từng ở chùa. Chim hạc đã bay mất từ lâu rồi, còn lưu mấy tấm ảnh mà sư cho là: đã gọi hạc bay xuống lá sen đậu, kêu thợ vào chụp để làm kỷ niệm. Con rùa thiêng nặng cả trăm ký lô thì cả vùng ai cũng biết. Thời chiến tranh, người ta bắt mang về đồn định mần thịt, nhưng sau đó rùa vượt hàng chục cây số về lại chùa. Sau này quá già, rùa chết, sư tiếc thương để xác khô đứng, đặt vào lồng kính thờ, hương khói quanh năm.

Xác cụ Rùa thiêng được thờ tại chùa Phước Kiển

Loài sen độc đáo

Loài sen có ở ao này từ năm 1992 không biết nguồn gốc từ đâu, còn ao nước ngày xưa là hố bom Mỹ thả xuống, vì nơi đây là xưởng công binh cách mạng. Có người nói mấy chục năm trước đã có sen mọc rồi, nhưng do mùa nước cạn sen chết sạch, sau này sen mọc trở lại. Một dạo, mấy nhà khoa học từ Cần Thơ lên nghiên cứu định lấy giống sen quý về trồng ở khu di tích Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc –Thân sinh Hồ Chủ tịch (tại TP. Cao Lãnh) và khu di tích Bác Tôn bên cù lao Mỹ Hòa Hưng (TP. Long Xuyên) nhưng không được. Có lần còn mang theo cả đất, bùn, nước ao nhưng sen vẫn không sống.

Năm 1998, ao khô cạn nước làm chết sạch các loài sen, súng đang trồng. Nhưng không ngờ, năm sau khi nước lên, sen lạ lại mọc và nở hoa. Hoa sen lạ này mới nở có màu trắng, sau 12 giờ trưa hoa đổi sang màu hồng và chỉ nở trong 2-3 ngày thì tàn.

Theo tài liệu mà chúng tôi tra cứu có được, thì đây là loài sen Victoria Regia mọc rất nhiều ở khu vực sông Amazon, Nam Mỹ. Có người đã nhìn thấy sen này lần đầu tại công viên Thực vật Tây An - Trung Quốc, được mang từ Paraguay sang dự triển lãm quốc tế về các loài hoa. Hình ảnh một phụ nữ Trung Quốc cùng hai cậu con nhỏ ngồi trên lá sen từng gây chấn động mọi người về một loài sen lạ.

Mặt trên của lá có màu diệp lục, xếp chồng nhau như hình vảy ngói âm dương tựa vảy con rồng xanh, mặt dưới màu nâu đỏ rất nhiều gân to và gai nhọn. Lớp gân và các “khung xương” nằm dưới to và dày bằng hai lóng tay tạo nên kết cấu khá vững chắc. Thân và mặt dưới lá có rất nhiều lông và gai nhọn. Hạt sen nhỏ như hạt đậu ván, mềm ăn khá ngon nên thổ dân da đỏ vùng sông Amazon gọi là “ngô trong nước”.

Sư Huệ Từ mang trong nhà ra một tấm mặt bàn bằng thiếc mỏng, thả xuống lá sen như một cái nia khổng lồ. Có lá đường kính to trên 3 mét, vào mùa nước nổi là lúc sen no nước, mỗi ngày lớn ra trông thấy.

Chị Hà - một du khách đến từ Rạch Giá - Kiên Giang rất hăm hở nhảy xuống lá sen, chấp tay niệm Phật để làm mẫu chụp ảnh. “Ai nặng cỡ 60 kg trở xuống đứng lên lá chỉ làm lay động nhẹ thôi” - Sư Huệ Từ giải thích. Vì cẩn thận, đảm bảo an toàn cho khách nên hạn chế lượt khách muốn xuống ngồi lá sen chụp ảnh, quay phim.

Loài sen quý của Nam Mỹ đã mọc và sinh sôi nảy nở tại vùng đất Châu Thành - Đồng Tháp, do có quá nhiều yếu tố huyền thoại, mê tín nên không gây sự chú ý của giới khoa học và du khách gần xa. Nếu được quan tâm nghiên cứu kỹ lưỡng, có thể sẽ nhân giống sen lạ này trồng được nhiều nơi khác.

Xem thêm tại Giác Ngộ Online